Memorandwm Cydsyniad Deddfwriaethol: Y Bil Mordwyo Morol

Cefndir

Mae Bil Mordwyo Morol (Rhif 2) Llywodraeth y DU (‘y Bil’) yn cael ei ystyried gan Senedd y DU ar hyn o bryd.

Diben rhai adrannau o’r Bil hwn yw deddfu mewn meysydd cymhwysedd sydd wedi eu datganoli i Gynulliad Cenedlaethol Cymru. Mae’n ofynnol, yn ôl confensiwn, bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru (‘y Cynulliad’) yn ystyried cydsynio â hyn. Mae’r Cynulliad yn gwneud hyn drwy ystyried cynnig cydsyniad deddfwriaethol a gyflwynir gan Lywodraeth Cymru.

Mae rhagor o wybodaeth am gynigion cydsyniad deddfwriaethol i’w chael yn hysbysiad hwylus y Gwasanaeth Ymchwil Cyfres y Cyfansoddiad: 6 - Cynigion Cydsyniad Deddfwriaethol.

Mae’r cynnig cydsyniad deddfwriaethol wedi ei ddrafftio fel a ganlyn:

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru, yn unol â Rheol Sefydlog 29.6, yn cytuno y dylai Senedd y DU ystyried darpariaethau’r Bil Mordwyo Morol (Rhif 2), sy’n ymwneud â diwygiadau i Ddeddf Peilota 1987, Deddf Harbyrau 1964 a Deddf Llongau Masnach 1995, i’r graddau y maent yn dod o fewn cymhwysedd deddfwriaethol Cynulliad Cenedlaethol Cymru.

Cyhoeddodd Llywodraeth Cymru femorandwm cydsyniad deddfwriaethol (‘y memorandwm’) ar 21 Rhagfyr 2012 sy’n esbonio hyn mewn rhagor o fanylder.

Yn bennaf, mae’r memorandwm yn nodi bod y darpariaethau yn y Bil y gwneir cais i gael cydsyniad ar eu cyfer wedi’u cynnwys yn y cymalau a ganlyn:

-        Cymalau 1-4 – peilota

-        Cymalau 5 a 6 – Awdurdodau Harbwr

-        Cymal 7 – Cwnstabliaid Porthladd

-        Cymal 8 - awdurdodau goleudy cyffredinol

-        Cymal 10 – gofynion o ran criwio llongau

-        Cymal 11 – marcio llongddrylliadau

Mae’r elfennau hyn yn y Bil yn ymwneud â diwygiadau i Ddeddf Peilota 1987, Deddf Harbyrau 1964 a Deddf Llongau Masnach 1995, i’r graddau y maent yn dod o fewn cymhwysedd deddfwriaethol Cynulliad Cenedlaethol Cymru.

Yn gyffredinol, nid yw ‘morgludiant’, ‘hawliau a rhyddid mordwyo’ a ‘harbyrau, dociau, pierau a llithrfeydd’ yn feysydd cymhwysedd a ddatganolwyd. Fodd bynnag, mae rhai agweddau wedi’u datganoli, a chaiff y rhain eu diffinio yn Neddf Llywodraeth Cymru 2006 fel a ganlyn:

-        harbyrau, dociau, pierau a llithrfeydd y mae eu hangen yn gyfan gwbl neu’n bennaf ar gyfer y diwydiant pysgota, ar gyfer hamdden neu ar gyfer cyfathrebu rhwng mannau yng Nghymru (neu ar gyfer dau neu ragor o’r dibenion hyn);

-        rheoleiddio, at ddibenion diogelu iechyd dynol, iechyd anifeiliaid neu iechyd planhigion neu les anifeiliaid neu’r amgylchedd, unrhyw harbyrau, dociau, pierau a llithrfeydd yng Nghymru.

-        mewn perthynas â rheoleiddio’r defnydd o lestrau sy’n cludo anifeiliaid at ddibenion diogelu iechyd dynol, iechyd anifeiliaid neu iechyd planhigion neu les anifeiliaid neu’r amgylchedd;

-        mewn perthynas â rheoleiddio gweithfeydd a allai rwystro neu beryglu mordwyo; ac

-        mewn perthynas â llongddrylliadau hanesyddol.

Diben y polisi

Mae’r memorandwm yn nodi diben y polisi yn fwy manwl. Ceir crynodeb byr yn y blwch isod.

Barn y rhanddeiliaid

Mae’r wybodaeth a ganlyn wedi’i seilio ar dystiolaeth a gyflwynwyd i Senedd y DU.

Mae Maritime UK wedi datgan ei fod yn cefnogi’r Bil. Nid yw wedi gwneud sylw ar y materion datganoledig, ac mae wedi canolbwyntio ar y broses yn Senedd y DU.

Mae’r Gymdeithas Hwylio Frenhinol wedi mynegi pryderon am y Bil. Nid yw wedi gwneud sylw ar yr agweddau datganoledig, ac mae wedi canolbwyntio ar y broses yn Senedd y DU.