P-05-717 Sefydlu Hawliau Mynediad Cyhoeddus Statudol i Dir a Dŵr Mewndirol at Ddibenion Hamdden a Dibenion Eraill.
P-05-717 Sefydlu Hawliau Mynediad Cyhoeddus Statudol i Dir a Dŵr Mewndirol at Ddibenion Hamdden a Dibenion Eraill.
Cyflwynwyd y ddeiseb hon gan
Waters of Wales – WoW ar ôl casglu 3,045 llofnod ar lein a 433 llofnod bapur –
cyfanswm o 3,478.
Geiriad y ddeiseb
Rydym yn galw ar Gynulliad
Cenedlaethol Cymru i annog Llywodraeth Cymru i weithredu Bil i sefydlu hawliau
mynediad statudol cyhoeddus i dir a dŵr mewndirol at ddibenion hamdden a
dibenion eraill. Dylai'r Bil hwn ymgorffori hawliau a chyfrifoldebau mynediad
ar gyfer y cyhoedd yn yr un ffordd ag y mae Deddf Diwygio Tir (yr Alban) 2003
yn annog defnydd cydweithredol o'r awyr agored ar gyfer gweithgareddau hamdden
iach ac isel eu heffaith. Rhaid i'r Bil ymgorffori hawliau mordwyo cyhoeddus ar
gyfer dŵr mewndirol, a chaniatáu mynediad at ddŵr ac ar hyd dŵr.
Rhaid iddo gael gwared ar y diffyg eglurder cyfreithiol a'r cyfyngiadau sy'n
gweithredu fel rhwystr i chwaraeon a gweithgareddau hamdden, yn ogystal â'r
gwaith o hyrwyddo Cymru fel lle sy'n croesawu gweithgareddau hamdden iach,
twristiaeth a gweithgareddau anturus ar bob lefel o gyfranogiad a mwynhad.
Gwybodaeth ychwanegol
Bwriad Deddf Cefn Gwlad a
Hawliau Tramwy 2000 (i) oedd darparu mynediad cyhoeddus mawr ei angen i gefn
gwlad. Cyn gweithredu'r ddeddf hon, fodd bynnag, roedd hi eisoes wedi colli
llawer o'r manteision cyhoeddus a fwriadwyd. Er enghraifft, roedd yn ceisio
gwahardd y cyhoedd o ddŵr mewndirol. Roedd y ddeddf yn gymhleth, yn ddrud,
ac yn methu â darparu'r mynediad i dir a dŵr sydd ei angen ar y cyhoedd yn
gyffredinol. Roedd ymarfer mapio'r ddeddf ar ei phen ei hun wedi costio bron i
£8 miliwn i fynd i'r afael ag anghenion y ganran fach o'r cyhoedd sydd am gael
mynediad i ardaloedd yr ucheldir. Cymerodd Llywodraeth Cymru gyfrifoldeb dros y
mater hwn yn 2009 (ii), ac eto, ar ddiwedd 2015, nid yw mynediad i dir at
ddibenion hamdden yn diwallu anghenion y cyhoedd yn gyffredinol, ac nid oes
cynnydd wedi'i wneud o ran y mater o fynediad i ddŵr. I'r gwrthwyneb, mewn
rhai achosion, mae mentrau costus sydd wedi'u cymeradwyo a'u cefnogi gan
Lywodraeth Cymru wedi arwain at lai o fynediad i ddŵr mewndirol. Mae dwy
Lywodraeth Cymru yn olynol wedi cydnabod yr angen am newid, ond maent wedi
dewis proses sy'n cynnal y sefyllfa bresennol. Mae Llywodraeth Cymru ei hun
wedi cyfaddef bod y broses 3-blynedd, sydd wedi costio o leiaf £2.4 miliwn,
wedi methu â chyrraedd y nod. Yn hytrach, mae'r broses hon yn amlwg wedi
lleihau cyfleoedd—er enghraifft, o ran mynediad i ddŵr mewndirol. Rhoddodd
yr Alban ddatrysiad parhaol ar waith drwy ddeddfwriaeth diwygio tir (iv) am
gost ddeddfwriaethol o £200,000, gyda chost derfynol o tua £3 miliwn, gan
gynnwys cost ymgyrch deledu ac addysg gyhoeddus (v).
i) Deddf Cefn Gwlad a Hawliau Tramwy 2000 http://www.legislation.gov.uk/ukpga/2000/37/contents/enacted
ii) (Adroddiad Ymchwiliad Byr y Pwyllgor Deisebau ar fynediad ar
hyd dŵr mewndirol, Mawrth 2009 https://dl.dropboxusercontent.com/u/62377602/Welsh_Government_Letter_RefTOJG0126513_16Oct2013.pdf
iii) ( Deddf Diwygio Tir (yr Alban) 2003 http://www.legislation.gov.uk/asp/2003/2/contents/enacted
iv) BIL DIWYGIO TIR (YR ALBAN) - NODIADAU ESBONIADOL (A DOGFENNAU
ATODOL ERAILL) http://www.scottish.parliament.uk/S1_Bills/Land%20Reform%20%28Scotland%29%20Bill/b44s
Trosglwyddo deiseb yn y
Senedd
Statws
Yn ei gyfarfod ar 25/06/2019 penderfynodd y
Pwyllgor Deisebau fod y ddeiseb hon wedi'i chwblhau.
Trafododd y Pwyllgor ohebiaeth bellach gan y
Dirprwy Weinidog Tai a Llywodraeth Leol a'r deisebydd. Daeth y Pwyllgor i'r
casgliad nad oes llawer pellach y gellir ei gyflawni ar hyn o bryd yng ngoleuni
natur faith y dadleuon sy'n ymwneud â mynediad at ddŵr mewndirol, a'r dull
gweithredu a gynigiwyd gan y Dirprwy Weinidog yn dilyn yr ymarfer ymgynghori a
gynhaliwyd y llynedd. Felly, cytunodd y Pwyllgor i gau'r ddeiseb.
Gellir gweld
manylion llawn ynghylch trafodaeth y pwyllgor o'r ddeiseb hon a'r dogfennau
cysylltiedig ar y tab Cyfarfodydd uchod.
Cafodd ei hystyried gyntaf gan y Pwyllgor Deisebau ar 15/11/2016.
Etholaeth a Rhanbarth y Cynulliad
- Mynwy
- Dwyrain De Cymru
Rhagor
o wybodaeth
Math o fusnes: Deiseb
Rheswm dros ei ystyried: Busnes y Senedd;
Statws: Wedi’i gwblhau
Cyhoeddwyd gyntaf: 21/10/2016